BURSA 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI ÇALIŞTAYI'NDA BELİRLENEN GENEL İLKELER
1. Marmara Bölgesi ve çevresindeki illerde yapılan Çevre Düzeni Planlarının Bursa’ya dönük olumsuz etkilerini minimize edebilmek için, Bursa’da tüm kent dinamiklerinin katılımı ile belirlenecek vizyon çerçevesinde, İl Çevre Düzeni Planı hazırlanmalıdır.
2. Yerel ve bölgesel kalkınma planları vb. çalışmalarda, strateji geliştirilmesi sürecinde merkezi yönetim, yerel yönetimlerle yerinden yönetim ilkesi çerçevesinde işbirliği oluşturmalıdır.
3. Merkezi idare tarafından ulusal ve bölgesel planlar hazırlanırken, kentimize göçün önlenmesine yönelik politikalar geliştirilmelidir.
4. TOKİ (Toplu Konut İdaresi) projeleri, hazırlanacak 1/100.000 Ölçekli İl Çevre Düzeni Planı kararlarına aykırı olmamalıdır.
5. İl bazında yapılacak tüm üst ölçekli plan çalışmalarında bütüncül, çok merkezli ve dengeli bir planlama yaklaşımı ile katılımcı modeller geliştirilerek sektörel ilkeler belirlenmelidir.
6. Hazırlanacak 1/100.000 Ölçekli İl Çevre Düzeni Plan kararlarının uygulanması sürecinde plan bütünlüğünün bozulmaması için kamu kuruluşları arasında koordinasyon sağlanmalı, Bursa Kent Konseyi aracılığı ile oluşturulacak katılımcı mekanizmalar ile izleme ve denetim yapılmalıdır.
7. Kent hizmetlerinin kent bütününde dengeli dağıtıldığı, kentin sunduğu imkanlara erişimde fırsat eşitliğinin sağlandığı ve Dünya Sağlık Örgütü Sağlıklı Kentler Birliği’nin belirlediği sağlıklı kent parametreleri doğrultusunda kentsel yaşam kalitesinin arttırıldığı bir planlama yaklaşımı ortaya konulmalıdır.
8. Kentsel ulaşım hizmetlerinin, kentteki her türlü açık alanın ve yapının ulusal ve uluslararası standartlar doğrultusunda engellilerin ulaşılabilirliği için plan kararları üretilmelidir.
9. Tüm sektörler için gerekli bilgi teknolojilerinin ve Ar-Ge faaliyetlerinin Uludağ Üniversitesi (USİGEM, ULUTEK, KETAM vb.) ile işbirliği içerisinde geliştirilmesi sağlanmalıdır.
10. Planlama çalışmasında öngörülen nüfus projeksiyonu doğrultusunda kentin gelişim yönü tanımlanmalı, kent makroformu göz önüne alınmalıdır.
11. Planlama sürecinde mekansal gelişimin ve kamu/özel sektöre ait yerel ve bölgesel yeni yatırımların, kentin tarihi kültürel ve doğal değerlerine (Uludağ, flora-fauna, su havzaları, tarım ve orman alanları, mera, sit alanları vb.) zarar vermeyecek şekilde, Kent Konseyi gibi katılımcı platformlarda tartışılarak yer seçiminin yapılması sağlanmalıdır.
12. Planlama süreçlerinde (araştırma, analiz, sentez, karar üretme) “Coğrafi Bilgi Sistemi” teknolojilerinden faydalanmalı, bu noktada ilimizde yapılmış çalışmalar (Kent Bilgi Sistemi) yeniden ele alınarak güçlendirilmelidir.
13. Doğal çevre, tarihi ve kültürel mirasın korunması alanları başta olmak üzere, ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin (RAMSAR ve Avrupa Peyzaj Sözleşmesi vb) bir gereği olarak, bu sözleşme hükümlerine aykırı plan kararları oluşturulmamalıdır.
14. Planlama sürecinde, kentin topografik yapısı dikkate alınarak kent siluetini (Uludağ, tarihi yapılar vb.) bozmayacak, kentin tarihi ve kültürel alanlarını görünür kılacak, doğal bitki örtüsünü koruyacak nitelikte plan kararları oluşturulmalıdır.
15. Planlama sürecinde mevcut yapı stokunun kapsamlı analizi yapılmalı, iyileştirme yapılması gereken çarpık ve kaçak yapılaşmanın olduğu bölgelerde kısa, orta ve uzun vadede sosyolojik boyut da göz önüne alınarak, etaplar halinde uygulanacak kentsel dönüşüm planlaması yapılmalıdır.
16. Kentte “Yavaş Şehir” kavramı çerçevesinde alanlar belirlenmeli ve bu alanlarda yavaş şehir kriterlerinin gerçekleştirilmesi için plan kararları üretilmelidir.
17. Kent içerisinde, özellikle tarihi kent bölgelerinde karma fonksiyonlar içeren 7/24 yaşayan alanlar oluşturulmalıdır.
18. Konut alanlarının planlanmasında fiziksel ve sosyo-kültürel taşıma kapasiteleri belirlenerek, optimum yoğunluk öngörüleri yapılmalı, konut alanlarında yeterli sosyal donatı alanları oluşturulmalı, yerleşim alanlarının sınırlarını belirleyen tampon alanlar (yeşil alanlar, spor alanları vb.) oluşturulmasını sağlayan planlama anlayışı benimsenmelidir.
19. Konut üretiminde “Stratejik Mekansal Gelişim Yaklaşımı” benimsenmeli, sürdürülebilir konut üretim teknolojileri uygulanmalı, konut ısınmasında temiz enerjinin kullanılması (jeotermal kaynaklar, güneş enerjisi vb…) sağlanmalıdır.
20. Yerleşme alanlarında ve yakın çevresinde çocukların ve gençlerin beden ve ruh yapısını geliştirip zenginleştirmek için gidebilecekleri yeni spor alanlarına planlarda yer verilmelidir.
21. Kırsal yerleşim alanları, sahip olduğu doğal ve tarihi değerler göz önüne alınarak planlanmalı ve merkezle ilişkilendirilmesi için ulaşım başta olmak üzere tüm imkanlar açısından desteklenmelidir.
22. İlimizin doğal kaynaklarının korunmasına yönelik ölçme ve izleme çalışmalarının yapılması ve sürekliliğinin sağlanması amacıyla “Çevresel Bilgi Sistemi” oluşturularak Uludağ Üniversitesi desteği ile İl Çevre Düzeni Planının hazırlanması ve izlenmesi için veriler üretilmelidir.
23. Başta Nilüfer ve Mustafakemalpaşa Çayı Havzaları olmak üzere diğer yerüstü ve yeraltı su kaynakları, tarım alanlarının korunması amacıyla evsel ve endüstriyel atıksu arıtma tesisleri alanlarına İl Çevre Düzeni Planında yer verilmelidir.
24. Kentimizin mevcut içme ve kullanma suyu kaynaklarının (Doğancı ve Nilüfer Barajları ile Uludağ kaynakları ve gelecekte potansiyel içme suyu rezervleri olan Çınarcık ve Gölbaşı Barajları, Uluabat ve İznik gölleri) korunması için, “Entegre Havza Yönetim Planı” katılımcı bir yaklaşımla hazırlanmalı ve İl Çevre Düzeni Plan kararlarının oluşturulmasında dikkate alınmalıdır.
25. İznik ve Uluabat Gölü’nün korunması amacıyla İzmir-İstanbul Otoyolu Projesi’nin çevresine yaratacağı etkilerin minimize edilmesine yönelik planlama ilkeleri belirlenmelidir.
26. Katı ve tehlikeli atıkların insan ve çevre sağlığını tehdit etmemeleri amacıyla “Atık Yönetim Planı” oluşturulmalıdır.
27. Bursa merkez, Yenişehir, Karacabey, İnegöl, Mustafakemalpaşa ovalarının 5403 sayılı yasa kapsamında, tarımsal potansiyeli yüksek “Büyük Ova Koruma Alanı” statüsüne kavuşturularak korunması için plan kararları üretilmeli, “Ova Koruma Protokolleri” hazırlanarak ilgili taraflarca imzalanmalı ve bu protokollere uyulmalıdır.
28. Tarım arazileri üzerinde, sadece bitkisel ve hayvansal üretimin geliştirilmesi için gerekli işletmelerin (mandıra, ahır, kümes vb.) kurulmasına imkan veren plan kararları oluşturulmalıdır.
29. Ekonomik değeri ve ihracat imkanı yüksek, marka olmuş ürünlerin (zeytin, armut, incir, şeftali, kiraz, kestane, ahududu vb) üretim alanlarının korunacağı plan kararları üretilmelidir.
30. Toplulaştırma alanları korunmalı ve köylerdeki toplulaştırmalar tamamlanmalı, tarım arazilerinin tarımsal üretimde kullanılıp kullanılmadığının tespiti yapılarak tarımsal üretime yönlendirilmelidir.
31. Planda yer alan korunacak tarım alanlarının tarımsal verimliliklerin artırılmasına yönelik Ar-Ge çalışmaları üretilmelidir.
32. Çiftçi kayıt sistemi, tarımsal arazi envanteri, toprak kabiliyeti, ürün deseni, tarımsal işgücü, üretim planlaması üzerinden yapılacak analizler kullanılarak Uludağ Üniversitesi desteği ile tarım sektörüne vizyon belirlenmeli, 1/100.000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planı ve planlama kararları bu vizyon doğrultusunda belirlenmelidir.
33. 1/100.000 Ölçekli İl Çevre Düzeni Planı, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu hükümlerine (parsel büyüklüğü, tarımsal yapılar, tarım dışı kullanım) uygun olarak hazırlanmalı, Toprak Koruma Kurulu onayına sunulmalıdır.
34. İyi tarım uygulamaları ve organik tarımı teşvik edecek şekilde plan kararları oluşturulmalıdır.
35. Tarım sanayisinin ve teknolojisinin geliştirilmesi sayesinde, tarımsal üretimin artırılıp pazarlanma imkanlarının geliştirilmesiyle, Bursa’nın bölge, ülke ve dünya ölçeğinde tarımsal üretim üssü olması için gerekli plan kararları üretilmelidir.
36. Maden ocaklarının, tarım arazileri ve doğal kaynaklar üzerinde yarattığı olumsuz etkinin giderilmesi için, bu tür tesislerin yer seçimi, işletimi ve işletme ömürlerinin tamamlanmasının ardından peyzaj onarım projelerinin hazırlanması süreçlerini düzenleyen ve denetleyen plan kararları üretilmelidir.
37. Dünya ve ülke ölçeğinde yürütülen kalkınma stratejileri ve bunun paralelinde uygulanan hatalı destekleme politikaları nedeniyle, tarımsal üretimde meydana gelen azalmayı önlemek için, tarım toprakları korunmalı, tarımsal üretimin geliştirilmesi için gerekli analizler yapılmalı ve fiziki planda bu sorunların çözümü için gerekli kararlar üretilmelidir.
38. Bursa’nın sahip olduğu kıyı alanlarının “Kamu yararı” ilkesi uyarınca kentin ve kentlinin kullanımına yönelik planlanabilmesi için kararlar üretilmelidir.
39. İl Çevre Düzeni Planı çalışmalarında yapılacak analizler ile fay hatları, heyelan bölgeleri, sıvılaşma potansiyeli yüksek alanlar belirlenerek planlara işlenmelidir.
40. Mekansal gelişim, başta deprem olmak üzere afet riski en az olan bölgelere yönlendirilmeli, afet riski bulunan alanlardaki yapılar tasfiye edilmelidir.
41. Kentsel yerleşim alanları içinde kalan dereler ıslah edilmeli, mevcut konut alanları tasfiye edilmeli, dere çevrelerinde rekreasyon alanları oluşturulmalıdır.
42. Bursa Valiliği’nin koordinasyonunda katılımcı bir perspektifle hazırlanan “Bursa Marka Kent Eylem Planı” stratejilerinin uygulanmasına dönük çalışmalar, planlama sürecinde dikkate alınmalıdır.
43. Bursa turizminin gelişimine katkıda bulunmak amacıyla kentin dokusuna uygun konaklama tesisleri ve AB standartlarında, ulaşım bağlantıları düşünülmüş, tam donanımlı festival ve fuar alanları planlanmalıdır. Kırsal kalkınmaya katkıda bulunacak şekilde ekoturizmi geliştirmek amacıyla pansiyonculuğun, apart otel, vb.. tesislerin teşvik edilmesini sağlayacak plan kararları üretilmelidir.
44. Uludağ’da 12 ay turizm yapılabilmesi için kış turizminden dağ turizmine geçecek şekilde planlama kararları oluşturulmalıdır.
45. Turizm sektörünün geliştirilmesi için jeotermal kaynakların envanter çalışması yapılarak, bu kaynakların termal turizmde kullanılmasına dönük plan kararları üretilmelidir.
46. Bursa’nın bölgesel ulaşım ağı (kara, deniz, hava ve demiryolu) bağlantısı sağlanarak, yük ve yolcu taşımacılığını kolaylaştıran, etkin ulaşım türlerini kapsayan (deniz, hava ve raylı sistem), “Bursa Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Ana Planı” ile ilişkili, “İl Ulaşım Ana Planı” hazırlanmalıdır.
47. Kentin belli başlı merkezlerinin yayalaştırıldığı, bisikletli ulaşımın yaygınlaştırıldığı, toplu taşımada Raylı Sistem yatırımlarına öncelik verilen ulaşım stratejileri geliştirilerek plan kararlarına yansıtılmalıdır.
48. Artan teknolojik imkanlardan faydalanarak temiz ve yenilenebilir enerji tesislerinin yaygınlaştırılmasına dönük planlama kararları üretilmelidir.
49. Sahip olduğumuz Ar-Ge ve Ür-Ge kapasitesini kullanarak, emek yoğun sanayiden teknoloji üreten sanayiye geçişi destekleyecek plan kararları oluşturulmalıdır.
50. Yeni yapılacak il çevre düzeni planında sınırları belirlenmiş mevcut tarım arazileri üzerinde ilave yeni sanayi bölgeleri kurulmamalı, kontrolsüz sanayileşmenin tarım arazileri ve tarımsal üretime etkisi incelenerek planlama kararları üretilmelidir.
51. Korunacak tarım alanları içinde oluşmuş mevcut sanayi alanları dondurularak, ilave yeni sanayi alanları önerilmemelidir. Mevcut çevre düzeni planına aykırı bir şekilde oluşmuş sanayi bölgeleri (Barakfaki, Kayapa, Gürsu, Çalı) ıslah edilmeli, kent içinde dağınık sanayi tesisleri, kapasitesi dolmamış organize sanayi bölgelerine taşınarak tasfiye edilmelidir.
52. ULUTEK benzeri bilgi üreten teknoparkların geliştirilmesini ve yeni teknopark alanları oluşturulmasını sağlayacak plan kararları alınmalıdır.
53. Sanayi ürünlerinin sunulduğu, halka açık ticaret alanları için planlarda yer ayrılmalıdır.
İlkeleri Word Dökümanı Olarak İndirmek İçin Tıklayınız