Bursa Yerel Gündem 21 Süreci
Yerel Gündem 21 nedir?
Yerel gündem 21 ise öncelikle yerel sürdürülebilir kalkınma sorunlarının çözümüne yönelik uzun dönemli stratejik bir planın hazırlanması ve uygulanması yoluyla yerel düzeyde Gündem 21’in hedeflerine ulaşılmasını amaçlayan katılımcı, çok sektörlü bir süreçtir. Yerel düzeyde“sürdürülebilir kalkınma” ya yönelik katılımcı eylem planlaması süreci niteliğindeki Yerel Gündem 21, dünyada ve Türkiye’de sergilediği özellikleriyle 21. yüzyılın demokratik “yerel yönetişim” anlayışını ifade etmektedir.
Yerel Gündem 21, mevcut faaliyetlerin uzayıp giden listesi içinde yer alan sıradan bir yerel program veya proje değil, tersine, yerel yönetişimin tüm alanlarını ve aktörlerini yatay ve düşey olarak kucaklayan, bu bütünlük içerisinde yeni bir anlayış, yeni bir yönetim ahlakı geliştirilmesini içeren bir ana süreç niteliğini taşır.
Yerel Gündem 21’in Gündem 21içerisinde kendisine yer bulması kolay olmamıştır. Rio zirvesi öncesinde BM tarafından düzenlenen hazırlık toplantılarında yerel yönetimlerin ve konuya duyarlı sivil toplum kuruluşlarının çabalarına karşın özellikle ulusal heyetlerde yer alan merkezi yönetim kuruluşlarının temsilcileri, 28. bölümün içeriğine karşı çıkmış ve Yerel Gündem 21’in taslağa alınmasına sıcak bakmamışlardır.
Zirveye çok az bir süre kala Brezilya’nın bir başka kentinde Curitiba’da toplanan yerel yönetimlerin ve bu girişimi destekleyen sivil toplum kuruluşlarının yoğun baskısı ve girişimleri sonucunda yerel gündem 21 ancak dördüncü ve son hazırlık toplantısında, Gündem 21 taslağı artık son biçimini alırken dahil edilebilmiştir.
Türkiye'de Yerel Gündem 21 Süreci
Yerel Gündem 21 uygulamaları, 1997 yılı sonunda, UNDP’nin desteğiyle, IULA-EMME Türkiye’deki – Uluslararası Yerel Yönetimler Birliği, Doğu Akdeniz ve Ortadoğu Bölge Teşkilatı’nın koordinatörlüğünde yürütülen “Türkiye’de Yerel Gündem 21’lerin Teşviki ve Geliştirilmesi” Projesi ile başlamıştır. T.C. Bakanlar Kurulu’nun kararıyla başlatılan proje, iki yıllık bir uygulama dönemi sonrasında, Aralık 1999’da tamamlanmıştır. Bu projenin başarısı üzerine UNDP, ikinci aşamaya da destek vermeyi kabul etmiş, T.C. Bakanlar Kurulu’nun da bunu benimsemesinin ardından, “Türkiye'de Yerel Gündem 21'lerin Uygulanması” başlığını taşıyan ikinci aşama projesi, Ocak 2000’de başlamıştır. İkinci aşaması sırasında çeşitli alt-projelerin başlatılması ve yeni katılımlarla proje ortağı yerel yönetimlerin sayısının 50’yi aşması sonrasında, Yerel Gündem 21 uygulamaları “proje” çerçevesinden çıkarılarak, uzun erimli bir “Program”a dönüştürülmüştür.
|
|
KONU |
TARİH / SAYI |
| 1 |
“Türkiye’de Yerel Gündem 21’lerin Teşviki ve Geliştirilmesi” Projesi (1. Aşama) |
6 Mart 1998 tarih ve 98/10618 sayılı T.C. Resmi Gazete |
| 2 |
Valiliklere, kamu görevlilerinin Yerel Gündem 21 hareketini desteklemesi amacıyla İçişleri Bakanlığı tarafından gönderilen Genelge |
19.03.1998 tarih ve B050MAH0750000/50042 sayılı Genelge |
| 3 |
“Türkiye’de Yerel Gündem 21’lerin Teşviki ve Geliştirilmesi” Projesi Revizyonu |
8 Şubat 1999 tarih ve 23605 sayılı T.C. Resmi Gazete |
| 4 |
“Türkiye’de Yerel Gündem 21’lerin Uygulamaya Geçirilmesi” Projesi (2. Aşama) |
22 Ocak 2001 tarih ve 24295 sayılı T.C. Resmi Gazete |
| 5 |
Uygulamada karşılaşılan bazı sorunların çözümüne yardımcı olmak üzere, özellikle belediyelerin bu amaç için nasıl para harcayabileceklerini belirtmek amacıyla, İçişleri Bakanlığı tarafından gönderilen Genelge |
7 Kasım 2000 tarih ve B050MAH076000/409 sayılı Genelge |
| 6 |
“Türkiye’de Yerel Demokratik Yönetişimi Teşvik Amacıyla Sürdürülebilir İlişkiler Ağı Kurulması” Projesi (UNDP-TTF Programı) |
11 Haziran 2003 tarih ve 25135 sayılı T.C. Resmi Gazete |
| 7 |
“Türkiye Yerel Gündem 21 Yönetişim Ağı Yoluyla BM Binyıl Bildirgesi Hedefleri ve Johannesburg Uygulama Planı’nın Yerelleştirilmesi” Projesi (3. Aşama) |
12 Kasım 2003 tarih ve 25287 sayılı Resmi Gazete |
| 8 |
“Türkiye’de Yerel Gündem 21 Yönetişim Ağı Kanalıyla Birleşmiş Milletler Binyıl Kalkınma Hedefleri’nin Yerelleştirilmesi” Projesi (4. Aşama) |
24 Nisan 2007 tarih ve 26502 sayılı T.C. Resmi Gazete |
| 9 |
Yerel Gündem 21 Programı ve UCLG-MEWA’ya üyelik başvuruları ile ilgili İçişleri Bakanlığı tarafından gönderilen Genelge (Genelge 2007/75) |
18/07/2007 tarih ve B.05.0.MAH.0.65.001/80000-18381 sayılı Genelge |
| 10 |
“Kent Konseyleri’nin Güçlendirilmesi ve Yerel Demokratik Yönetişim Mekanizmaları Olarak İşlev Görmelerine Yönelik Eğitim ve Kapasite Geliştirme Projesi” |
Henüz yayınlanmadı |
BURSA'DA YEREL GÜNDEM 21 SÜRECİ
| TARİH | KONU |
| 1 Kasım 1994 | SEDAM’ların oluşturulmaya başlanması |
| 1 Aralık 1994 | Şehir Danışma Dayanışma Konseyi’nin oluşturulması |
| 22 – 24 Kasım 1995 | Akdeniz Yerel Gündem 21 toplantısına katılım (İtalya / Roma) |
| 28 Kasım 1995 | Bursa Büyükşehir Belediye Meclisi kararları ile ICLEI (Uluslararası Yerel Çevre Girişimleri Konseyi)’ne üyelik Avrupa Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar Kampanyası’na katılım (Aalborg Şartı’nın imzalanması) |
| 4 Aralık 1995 | BŞB Meclis Kararı ile ICLEI’ye üyelik ve Avrupa Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar Kampanyası’na katılım |
| 1 Aralık 1995 | Bursa Yerel Gündem 21 Genel Sekreterliği’nin kurulması (Genel Sekreter: Orhan EFE) |
| 3 Şubat 1996 | 600 kişilik Yerel Gündem 21 Halk Forumu düzenlenmesi ve Gönüllü Çalışma Gruplarının oluşturulması |
| 20 Mart 1996 | Büyükşehir Belediyesi tarafından Aalborg Şartı’nın imzalanması |
| 3-14 Haziran 1996 | Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı (Habitat-II)”na katılım (İstanbul) |
| 2 Temmuz 1996 | BŞB Meclis Kararı ile Yerel Gündem 21 Şube Müdürlüğü’nün kurulması |
| 11 Eylül 1996 | YG21 Hemşehri Evi’nin açılışı (Heykel) |
| 14 – 16 Eylül 1996 | ICLEI Toplantısı’na katılım (İspanya / Calvia) |
| 26 – 27 Eylül 1996 | Heidelberg Deklarasyonu’na katılım (Almanya / Heidelberg) |
| 6 – 8 Ekim 1996 | 2. Avrupa Sürdürülebilir Şehirler ve Kasabalar Konferansı’na katılım (Portekiz / Lizbon) |
| 7 – 9 Mart 1997 | Helsinki Yurttaşlar Derneği tarafından organize edilen “Sivil Toplumun Güçlendirilmesinde Yerel Yönetimlerin Rolü” konulu toplantıya katılım |
| 24 – 28 Mayıs 1997 | Gay-Global Action Plan (Küresel Eylem Planı) Toplantısı’na katılım (Hollanda / Lahey) |
| 1 Eylül 1997 | “Türkiye’de Yerel Gündem 21’lerin Teşviki ve Geliştirilmesi” Projesi’nin uygulanması (1.Aşama) |
| 24 – 25 Ekim 1997 | Yerel Gündem 21 Sürecinde Sosyal ve Ekonomik İndikatörlerin Tanımlanması ve Uygulanması Toplantısı’na katılım (Portekiz / Faro) |
| 1998 – 2000 | ICLEI – IGP Soros Vakfı’nın katkılarıyla “Elmasbahçeler Mahallesi Hava Kalitesinin İyileştirilmesi ve Katı Atık Geri Kazanım Projesi”nin uygulanması |
| 21 – 23 Ocak 1998 | Yerel ve Bölgesel Bilgi Toplumu İnternet Konferansı’na katılım (Finlandiya / Helsinki) |
| 28 Şubat 1998 | Şehir Danışma Dayanışma Konseyi’nin Kent Konseyi şeklinde yeniden yapılanması |
| 12-15 Mart 1998 | ICLEI Yönetim Kurulu toplantısının Bursa’da gerçekleşmesi |
| 22 – 30 Nisan 1998 | Sürdürülebilir Kalkınma Planlaması – Eğiticilerin Eğitimi Semineri’ne katılım (Zimbabwe / Harare) |
| 24 – 27 Mayıs 1998 | Avrupa Kentlerinde Yerel Gündem 21 Uygulamaları Toplantısı’na katılım (Yunanistan / Atina) |
| 1998 | Sağlıklı Kentler Konferansı’na katılım (Yunanistan / Atina) |
| 1998 | ICLEI üyelerinin Avrupa Şehirleri 21 Toplantısı’na katılım (İsveç / Götebourg) |
| 1999 | Avrupa Akdeniz Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar Konferansı’na katılım (İspanya / Sevilla) |
| 1999 | CEREOI (Kentlerin Çevre Durum Raporlarını İnternetle Sunması) Projesi Teknik Workshop’a katılım (İspanya / Barcelona) |
| 1999 | Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı’nda, Cumalıkızık Standı ile “Turistik Beldeler En İyi Standı” (EMITT ’99) Ödülü |
| 1 Mayıs 1999 | “Avrupa Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar Kampanyası Üstünlük Sertifikası” ödülü |
| 1 Temmuz 1999 | Yeni dönem YG21 Genel Sekreterinin atanması (Genel Sekreter: Serdar R. PAMİROL) |
| 13 Eylül – 1 Ekim 1999 | Belediye içi Yönetim Sürdürülebilir Kalkınma Yerel Gündem 21 Eğitim Programı’na katılım (Hollanda / Maastricht) |
| 1 Aralık 1999 | “Türkiye’de Yerel Gündem 21’lerin Uygulamaya Geçirilmesi” Projesi’nin uygulanması (2.Aşama) |
| 9 – 12 Şubat 2000 | 3. Avrupa Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar Avrupa Konferansı’na katılım (Almanya / Hannover) |
| 1 Haziran 2000 | SEDAM / Mahalle Hizmet Odaları / Kent Gönüllüleri Evleri’nin Yerel Gündem 21 Şube Müdürlüğü’ne bağlanması |
| 2001-2003 | UNDP, IULA-EMME ve SDC katkılarıyla “Aile Afete Hazırlık Projesi”nin Uygulanması |
| 1 Nisan 2001 | YG21 Gençlik Çalışma Grubu’nun Bursa Gençlik Konseyi’ne dönüşmesi |
| 1 Mayıs 2001 | ICLEI’nin organizasyonuyla “4. Avrupa Sürdürülebilir Su Yönetimi Yerel Gündem 21 Yuvarlak Masa Toplantısı”na katılım (İsveç / Stockholm) |
| Ekim 2001 – 2003 | İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı (SDC)’nın katkıları ile “Aile Afete Hazırlık Projesi”nin uygulanması |
| 26 Ağustos – 4 Eylül 2002 | Birleşmiş Milletler Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi’ne katılım (Johannesburg / Güney Afrika Cumhuriyeti) |
| 2002-2004 | “Şeffaflık için Yerel Ortaklıklar ve İşbirliği Ağı Oluşturmada Kadınların ve Gençlerin Rolünün Güçlendirilmesi” Projesi’nin Uygulanması |
| 2002 | YG21 Çocuk Çalışma Grubu’nun Bursa Çocuk Konseyi’ne dönüşmesi |
| 1 Haziran 2003 | Avrupa Kentlerinde Aşırı Fakirlik ile Mücadele Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi’ne katılım |
| 11 Haziran 2003 | “Türkiye’de Yerel Demokratik Yönetişimi Teşvik Amacıyla Sürdürülebilir İlişkiler Ağı Kurulması” Projesi’nin Uygulanması |
| 2003 | YG21 Kadın Çalışma Grubu’nun Bursa Kadın Meclisi’ne dönüşmesi |
| 1 Kasım 2003 | ICLEI Dünya Kongresi’ne katılım |
| 1 Nisan 2004 | Yeni dönem YG21 Genel Sekreterinin atanması (Genel Sekreter: Tahsin BULUT) |
| 2004-2007 | “Türkiye Yerel Gündem 21 Yönetişim Ağı Yoluyla BM Binyıl Bildirgesi Hedefleri ve Johannesburg Uygulama Planı’nın Yerelleştirilmesi” Projesi’nin Uygulanması (3.Aşama) |
| 2004 | YG21 Engelliler Çalışma Grubu’nun Engelliler Platformu (Engelliler Meclisi)’na dönüşmesi |
| 1 Mayıs 2004 | Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Kuruluş Kongresi |
| 27 Haziran – 11 Temmuz 2004 | Avrupa Birliği’nin desteği ile Filistin, Fas, İngiltere, , Portekiz, İtalya, Almanya ve Türkiye’nin katılımıyla Yemek Projesi’nin (Take a Part, Cook a Tart) gerçekleştirilmesi (Bursa) |
| Eylül 2005 – Haziran 2006 | UNDP’nin desteği ile “Engellilere Bursa’ya Özgü Hediyelik Eşya Üretimi Konusunda Meslek Edindirilmesi ve Bursa Turizminin Geliştirilmesi” Projesi’nin gerçekleştirilmesi |
| Ekim 2005 – Mayıs 2006 | UNDP’nin desteği ile “Işıktepe, Yavuzselim ve Yunuseli Mahallelerindeki Kadınların Bilinçlendirme ve Eğitim Yoluyla Toplum İçerisindeki Rollerinin Güçlendirilmesi” Projesi’nin gerçekleştirilmesi |
| 1 Ekim 2005 | Bursa’da Kent Kültürü ve Kentlilik Bilinci Projesi’nin uygulanması |
| Kasım 2005 – Haziran 2006 | UNDP ve Coco Cola’nın desteği ile “Atık Piller Çöp Değildir” Projesi’nin gerçekleştirilmesi |
| Ocak 2006 – Ocak 2007 | Hollanda Başkolosluğu’nun desteği ile “Çocukların Çevre Bilincinin Arttırılması ve Kent Yönetimine Aktif Katılımının Sağlanması” Projesi’nin gerçekleştirilmesi |
| Şubat – Ekim 2006 | UNDP’nin desteği ile “Çocukların Bursa Tarihi Hakkında Bilinçlendirilmesi ve Kentli Kimliğinin Geliştirilmesi” Projesi’nin gerçekleştirilmesi |
| 27 Şubat – 3 Mart 2006 | ICLEI Dünya Kongresi’ne katılım (Güney Afrika Cumhuriyeti / Cape Town) |
| 1 Temmuz 2006 | Gençlik Konferansı’na katılım (İtalya / Rivoli) |
| 20 – 28 Ağustos 2006 | Avrupa Birliği’nin desteği ile Almanya, Polonya, Romanya ve Türkiye’nin katılımıyla “Farklı Kültürler Ortak Hamleler (Different Cultures Common Attacs) Projesi”nin gerçekleştirilmesi (Bursa) |
| Eylül 2006 – Haziran 2007 | UNDP’nin desteği ile “Kadın ve Siyaset” Projesi’nin gerçekleştirilmesi |
| 4 – 6 Aralık 2006 | “Sosyal Çatışma Arabuluculuk ve Güvenlik: Diyalog Vasıtasıyla Güvenlik” konulu CIFAL Seminerine katılım (İspanya / Barcelona) |
| 1 Mart 2007 | ICLEI Dünya Çapında 1 Milyar Ağaç Kampanyası’na katılım |
| 1 Nisan 2007 | “Türkiye’de Yerel Gündem 21 Yönetişim Ağı Kanalıyla BM Binyıl Kalkınma Hedefleri’nin Yerelleştirilmesi” Projesi’nin Uygulanması (4.Aşama) |
| 4 – 15 Ağustos 2007 | Discovering Europe Through its Legends (Efsanaler ile Avrupa’yı Keşfetmek) Projesi’ne katılım (Romanya / Curtea de Arges) |
| 2007 | ABD İstanbul Başkonsolosluğu ile işbirliğinin kurulması |
| 21 Şubat – 1 Mart 2008 | “Youth Against Stereotypes” (Önyargılara Karşı Gençlik) Projesi’ne katılım (Polonya / Duszniki Zdroj) |
| 16 Temmuz 2008 | Yerel Gündem 21 Hemşehri Evi’nin Atatürk Kongre Kültür Merkezi’ne taşınması |
| 18–28 Temmuz 2008 | Avrupa Birliği’nin desteği ile Norveç, Polonya, Romanya, Portekiz ve Türkiye’nin katılımıyla “Evlilik Hikâyeleri” (Marriage Stories) Projesi”nin gerçekleştirilmesi (Bursa) |
| 15–25 Ağustos 2008 | “Traditional Games” (Geleneksel Oyunlar) Projesi’ne katılım (Portekiz / Porto) |
| 9 Nisan 2009 | Yeni dönem YG21 Genel Sekreterinin atanması (Genel Sekreter: Rıfat BAKAN) |
| 22 – 23 Mayıs 2008 | Tunuslu Sosyolog Aziza Darghouth ile “İslam Ülkelerinde Kadınların Dünü, Bugünü ve Geleceği” Çalıştayı’nın (Bursa) |
| 21-29 Haziran 2009 | Norveç Trondheim Belediye Başkan Yardımcısı Jannike REPVIK’in Ziyareti |
| 2009 | Eurocities çalışmalarının başlatılması |
| 15 – 24 Temmuz 2009 | “Dünya Notaları” (World Music Notes) PROJESİ’ne katılım (Dzwirzyno / Polonya) |
| 1 Ağustos 2009 | “Respect & Tolerance Week” Projesi’ne katılım |
| 1 Eylül 2009 | Kadınların Haklara İhtiyacı Var, Kurtarılmaya Değil” Projesi’ne katılım (Letonya) |
| 24 Ekim – 1 Kasım 2009 | “Birlikte Üretelim” (Let’s Create Together) Projesi’ne katılım (Slovenya / Ljubljana) |
| 1 – 3 Ekim 2009 | Trondheim Belediyesi’ne ziyaret (Norveç) |
| 29 – 30 Ekim 2009 | “Nantes Yaratıcı Nesiller Programı – Genç Girişimciler Forumu”na katılım (Fransa / Nantes) |
| 1 Ekim 2009 | Yerel Gündem 21 Genel Sekreterliği çalışmalarının Bursa Kent Konseyi bünyesine taşınması |